یکی از ارزهای دیجیتال که در بدو ورود به بازار عملکرد موفقی داشت و سروصدای زیادی به راه انداخت، ارز دیجیتال تزوس بود. تزوس از ویژگیهای جدیدی برای اولین بار استفاده کرد و از این نظر مورد توجه قرار گرفت. ارز دیجیتال تزوس با نماد اختصاری (XTZ) شناخته میشود. پلتفرم تزوس برای ایجاد قراردادهای هوشمند، مشابه اتریوم است و از برنامههای غیرمتمرکز پشتیبانی میکند؛ با این تفاوت که الگوریتم اجماع آن فرق دارد. با این مقاله از آکادمی رمز ارز همراه باشید تا با ارز دیجیتال تزوس آشنا شده و ضمن مرور تاریخچه پرنوسان آن، به بررسی ساختار شبکه، کیف پولهای آن، نحوه خرید و استخراج و همچنین آینده این رمز ارز بپردازیم.
ارز دیجیتال تزوس (Tezos) را میتوان یک شبکه بلاکچین دانست. در پلتفرم این ارز دیجیتال، امکان ایجاد برنامههای غیرمتمرکز بر اساس الگوریتم اجماع اثبات سهام وجود دارد. سهامداران و شرکتکنندگان در بلاکچین تزوس، برای ایجاد توافق جمعی روی طرحهای پیشنهادی، توانایی رای دادن به تغییرات مدنظر خود را دارند.
پروژه تزوس در سپتامبر سال ۲۰۱۸ به موفقیت رسید و شبکه اصلی آن راهاندازی شد. کدهای هسته تزوس با زبان برنامهنویسی OCaml نوشته شده است. این زبان برنامهنویسی برای اجرای برنامههای غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند، بستری مناسب است. اولین ارز دیجیتالی که پلتفرم آن بهصورت خوداصلاحگر طراحی شده، ارز دیجیتال تزوس است.
رمز ارزهای تزوس با استخراج توکنهای XTZ بهوجود نمیآیند. در فرآیند استخراج شبکه تزوس که به آن بیکینگ (Baking) گفته میشود، از الگوریتم اثبات سهام (Proof Of Stake) استفاده میشود. کاربرانی که قصد شرکت در این فرآیند را دارند، باید بالای ۱۰ هزار تزوس را بهعنوان سرمایه داشته باشند تا بتوانند در فرآیند تایید و انتشار بلوکها مشارکت کنند. هر فرد در ازای مقدار سهام خود در این شبکه، از طریق الگوریتم اثبات سهام، پاداش متناسب دریافت میکند.
متخصص کامپیوتری به نام آرتور بریتمن (Arthur Breitman) در آگوست سال ۲۰۱۴ با نام مستعار L.M. Goodman ایده خود را با انتشار وایتپیپر تزوس ارائه داد. در همان سال، بریتمن در یکی از ایالتهای آمریکا به نام دلاویر، شرکت خود یعنی Dynamic Ledger Solutions را تاسیس کرد و خودش مدیر اجرایی آن شد.
آرتور بههمراه همسرش کتلین (Kathleen) در ابتدا سعی کردند از روشهای سنتی برای جذب سرمایه استفاده کنند که البته موفق به انجام آن نشدند. بعد از آن تصمیم گرفتند جهت افزایش سرمایه مورد نیاز برای ایجاد پلتفرم تزوس، از عرضه اولیه سکه (ICO) استفاده کنند. تزوس موفق شد در جولای سال ۲۰۱۷ با برگزاری عرضه اولیه سکه، ۲۳۲ میلیون دلار سرمایه جذب کند و به این شکل بنیاد تزوس را در زوگ سوئیس تاسیس کرد.
در اوایل کار، تزوس دچار بهروزرسانیها و چالشهایی شد که در اکثر اوقات نارضایتی جامعه کاربران این ارز دیجیتال را در پی داشت. بهعنوان مثال، مجبور کردن خریداران عرضه اولیه سکه تزوس به قبول کردن سیاستهای ضدپولشویی و شناسایی کاربران باعث اعتراضات گستردهای شد. اما حدود دو سال است که تزوس روند مثبت و روبهرشد خود را پس گرفته و در حال حاضر با قیمتی در حدود ۶/۹ دلار در بازار معامله میشود.
ارز دیجیتال تزوس معماری کاملا منحصربهفردی دارد و از قسمتی به نام پوسته شبکه استفاده میکند. پوسته شبکه یک میانافزار است که تیم توسعه را قادر به ایجاد یک سبک ماژولار از شبکه بلاکچین میکند. این میانافزار با پیروی از یک سری قوانین خاص، قابلیت تغییر، ارتقا و اصلاح خود را دارد.
بهطور کلی بلاکچین دارای سه لایه است:
در شبکه تزوس، لایههای پروتکل اجماع و معامله، جهت ایجاد یک لایه واحد به نام لایه بلاکچین ترکیب شدهاند. پوسته شبکه مسئول برقراری ارتباط بینقص بین لایه بلاکچین و لایه شبکه است. این ارتباط بین لایهها، کاربران شبکه را قادر میسازد تا بهروزرسانی و تغییرات شبکه بلاکچین را به روش رایگیری کنترل کنند.
مدیریت درونزنجیرهای (On-Chain Governance) و خود اصلاحگری (Self-Amendment) که توسط معماری منحصربهفرد شبکه بلاکچین تزوس امکانپذیر شده است، به ارز دیجیتال تزوس اجازه میدهد تا بدون ایجاد یک هاردفورک، اقدام به ارتقا و ایجاد تغییرات کند. هرکدام از اصلاحیههای پیشنهادی به رای گذاشته میشود تا مشخص شود که آیا مدنظر اکثریت سهامداران هست یا خیر. همچنین خود روند رایگیری هم میتواند در صورت لزوم اصلاح شود. این فرآیند در بلندمدت باعث میشود که بلاکچین ارزشهای اصلی خود را حفظ کند و بدون تشکیل بلاکچینهای تقسیمکننده منابع، بهروزرسانیهای ضروری را انجام دهد.
ارز دیجیتال تزوس مانند سایر ارزهای دیجیتال با مزایا و معایبی همراه است که آن را خاص میکند. در ادامه به بررسی مزایا و معایب ارز دیجیتال تزوس میپردازیم.
ارز دیجیتال تزوس علاوه بر مزایای رایجی که بلاکچین غیرمتمرکز ایجاد میکند، مزیتهای دیگری هم دارد. از جمله مزایای ارز دیجیتال تزوس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تزوس یک روش نسبتا مقرونبهصرفه را برای کاربران فراهم میکند تا توکنهای خود را در اختیار بیکرها قرار داده و پاداش دریافت کنند. برای واگذاری توکنها تعداد حداقلی تعریف نشده است، ولی خود بیکرها میتوانند محدودیتهایی را در نظر بگیرند. کاربرانی که توکنهای خود را در اختیار بیکرها قرار میدهند، تقریبا هر ۲۰ روز، پاداششان را دریافت میکنند.
تزوس ترکیبی از بهترین ویژگیهای الگوریتم اجماع اثبات سهام و الگوریتم اجماع اثبات سهام واگذارشده را مورد استفاده قرار میدهد. علاوه بر تولید و توزیع پاداشها، الگوریتم اجماع اثبات سهام لیکوئید (LPoS)، فرصت تاثیرگذاری مستقیم یا غیرمستقیم بر شبکه را برای بیشتر کاربران شبکه فراهم میکند.
بلاکچینها ممکن است در زمان هاردفورک، خرابی یا نوسان قیمت را تجربه کنند. تزوس میتواند با دفترکل خود اصلاحگرش از این مشکلات جلوگیری کند.
قراردادهای هوشمند تزوس به لطف قابلتایید بودن، ممکن است امنیت و مقاومت بیشتری در برابر حملات ایجاد کنند. البته درحال حاضر، عدم حمله به تزوس، به تعداد کم برنامههای میزبانیشده در این پلتفرم، وابسته است.
تزوس بهمنظور ترغیب کردن توسعهدهندگان به مطالعه این پلتفرم، کمکهای مالی زیادی را ارائه کرده است. تاکنون تزوس حداقل ۳۰ میلیون دلار کمک بلاعوض انجام داده است و در حال همکاری با دانشگاه کینگزلند (Kingsland) برای آمادهسازی آموزشهای آنلاین است.
با وجود مزایای بسیار ارز دیجیتال تزوس، این ارز معایبی هم به همراه دارد. برخی از مهمترین معایب ارز دیجیتال تزوس عبارتاند از:
ارز دیجیتال تزوس از نظر فنی قابلیتهای قابلتوجهی دارد، اما در معاملات تجاری بهطور گستردهای پشتیبانی نمیشود. در حقیقت هدف این پلتفرم چنین استفادههایی نیست. توکنهای XTZ احتمالا برای سرمایهگذاران، بیکرها و نمایندگان مناسب است، ولی کسانی که قصد دارند به خریدوفروش رمزارزهای خود بپردازند، بهتر است از بیت کوین، اتریوم و سکههای مطرح دیگر استفاده کنند.
تیم توسعهدهنده تزوس بیشتر روی زبان برنامهنویسی آن تمرکز دارند و این موضوع احتمالا به ضرر بخشهای دیگر است. با اینکه شبکه تزوس تعداد قابلتوجهی کاربر فعال دارد، ولی هنوز نسبتا جوان است و ظرفیت بیشتری دارد. با گستردهتر شدن تعداد کاربران این پلتفرم، پیشبینی تغییرات کارمزد معاملات تزوس و سرعت آن، دشوار است.
تزوس به کاربران این امکان را میدهد که توکنهای خود را در اختیار بیکرها قرار دهند و پاداش دریافت کنند. با این حال، رشد شبکه باعث میشود که بسیاری از بیکرهای محبوب از ظرفیت خود عبور کنند و بهدنبال آن، تعدادی از کاربران بدون اطلاع، پاداشهای خود را از دست بدهند.
مسائل حقوقی تزوس در گذشته، منجر به خروج افراد کلیدی این پلتفرم (از جمله یوهان گورز) از سازمان شد. اگرچه تزوس تا حد زیادی چهره عمومی خود را بازیابی کرده و درحال حاضر سازمانی پایدار است، ولی مشخص نیست که مجددا در آینده چه مشکلاتی بین افراد اصلی پیش آید.
پلتفرم تزوس در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال ویژگیهای منحصربهفردی دارد. از جمله مهمترین ویژگیهای ارز دیجیتال تزوس عبارتاند از:
این ویژگی باعث میشود که شبکه تزوس بتواند بدون ایجاد هاردفورک یا تقسیم شدن به چند بلاکچین مجزا، پروتکل خود را ارتقا دهد. این مورد برای بلاکچین بسیار بااهمیت است. زیرا با رخ دادن هاردفورکها امکان دارد جامعه کاربران پراکنده شوند، منابع تقسیم شوند، در پاداش سهامداران تغییراتی به وجود آید و بهطور کلی تمام مزایایی که در طول زمان بدست آمده، کاهش پیدا کند. ویژگی خود اصلاحگری، امکان هماهنگسازی و اجرای یکپارچه تغییرات و بهروزرسانیهای آینده را فراهم میکند.
در بلاکچین تزوس، هر ذینفع حق مشارکت در اداره و مدیریت شبکه را دارد. وجود روند انتخابات منظم و سازمانیافته این امکان را میدهد که سهامداران در مورد اصلاحات و تغییرات پیشنهادشده در بلاکچین به جمعبندی و اجماع برسند. با بهکارگیری فرآیند خود اصلاحگری در مدیریت درونزنجیرهای، امکان بهبود روند انتخابات برای مدیریت بهتر در آینده، فراهم میشود.
اصلاحات پیشنهادی توسعهدهندگان ممکن است شامل پرداخت به افراد یا گروههایی باشد که روی بهبود پروتکل کار میکنند. یک سهامدار میتواند با پذیرفتن این پیشنهادات، منابع مالی را تامین کند. این فرآیند تامین مالی نهتنها نگهداری شبکه را غیرمتمرکز میکند، بلکه انگیزه مشارکت را به وجود میآورد. این ویژگی در طولانیمدت میتواند به تزوس کمک کند تا یک جامعه پویا، آزاد و پرشور ایجاد کند که از انگیزه کافی برای کمکهای ارزشمند به شبکه برخوردار هستند.
از بلاکچین تزوس میتوان برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند استفاده کرد. بهطوری که توسط اشخاص ثالث قابل تغییر یا اختلال نباشد. علاوه بر این، فرآیند بازبینی رسمی، امنیت این برنامهها را از طریق روشهای ریاضی افزایش میدهد. همچنین این سازوکار برای شناسایی نواقص و رفع آنها قبل از هرگونه پیامد مهم، قابلاستفاده است.
اثبات سهام پروتکلی است که با استفاده از آن چندین سهامدار تزوس، در مورد وضعیت بلاکچین اجماع میکنند. برخلاف سایر پروتکلهای PoS، در این پروتکل هر یک از ذینفعان میتوانند بخشی از فرآیند اجماع باشند و بهخاطر نقشی که در امنیت و پایداری شبکه دارند، میتوانند بهطور مستقیم پاداش خود را توسط پروتکل دریافت کنند. همچنین پروتکل PoS نیاز به منابع زیادی ندارد و افراد بیشتری میتوانند بخشی از این روند شوند.
برای نگهداری امن از توکنهای XTZ، میتوانید از کیفپولهای ارز دیجیتال استفاده کنید. کیفپولها دستگاههای فیزیکی یا برنامههای نرمافزاری هستند که توکنهای شما را امن و خصوصی نگهداری میکنند. از جمله کیفپولهای نرمافزاری برای ارز دیجیتال تزوس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
علاوه بر کیفپولهای نرمافزاری، بعضی از کیفپولهای سختافزاری هم از این ارز دیجیتال پشتیبانی میکنند. کیفپولهای زیر از جمله آنها هستند:
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین کیف پولهای بیت کوین
سکه تزوس (XTZ) را میتوان از طریق صرافیهای برجسته و معتبر به دست آورد. برای خرید این ارز دیجیتال، با توجه به صرافی موردنظر باید یکی از ارزهای اتریوم، بیت کوین، تتر و… را خرج کرد.
از آنجایی که تزوس با الگوریتم اثبات سهام کار میکند، این ارز قابل استخراج نیست. در عوض، کاربران میتوانند توکنهای XTZ خود را استیک کنند تا به یک گره در شبکه تبدیل شوند. به فرآیند نگهداری وجوه در کیف پول ارز رمزنگاریشده برای پشتیبانی از فعالیتهای یک شبکه بلاکچین و دریافت پاداش در ازای آن، استیکینگ (Staking) گفته میشود.
اگر یک کاربر تعداد توکنهای لازم برای تبدیل شدن به گره کامل را نداشته باشد، برای شرکت در این فرآیند میتواند توکنهای خود را واگذار کند. زیرا برای انجام این فرآیند، باید حداقل ۱۰ هزار تزوس سرمایهگذاری شود تا بهعنوان یک گره کامل بتوان پاداش دریافت کرد.
عوامل اقتصادی متفاوتی از جمله تورم، نرخ بیکاری و… بر قیمت سهام یا اوراق قرضه تاثیر میگذارد. اما در نوسان قیمت رمز ارزها عوامل متنوع دیگری دخیل است. سه عامل کلیدی زیر، بیشترین تاثیر را روی قیمت رمز ارز تزوس دارند:
با رشد داراییهای غیرمتمرکز (DeFi) و نقشی که تزوس در آن دارد، میتوان نتیجه گرفت که آینده روشنی در انتظار تزوس است. همچنین با توجه به پیشبینیهای خوشبینانه برای آینده قیمت تزوس توسط Walletinvestor و Digitalcoin با پتانسیل رشد ۴۴۲/۷۵ درصد، تزوس را باید یک پروژه امیدوارکننده و آیندهدار دانست.
تزوس با شروع طوفانی خود، توانست توجه بسیاری را به خود جلب کند. این ارز دیجیتال نوآوریهای فنی چشمگیری در زمینههای اجماع، امنیت قرارداد هوشمند و رویههای ارتقای شبکه ارائه داد. جنجالها و مشکلات حقوقی در اوایل شکلگیری تزوس، برای عموم کاربران، تردیدهایی را ایجاد کرد، ولی این ارز دیجیتال در ادامه توانست تا حد زیادی اعتماد عمومی را جلب کند.
ویژگیهای خاص پلتفرم تزوس، موردعلاقه تعداد قابل توجهی از کاربران و بیکرها قرار گرفته است. با این حال، ارزش بازار بهتنهایی همهچیز نیست. شبکه تزوس هنوز نسبتا جوان است و برای رشد بهتر نیاز به جذب توسعهدهندگان و کاربران بیشتری دارد. در ضمن عدم تمرکز این پلتفرم روی برنامههای تجاری ممکن است محبوبیت آن را بین عموم مخاطبان خدشهدار کند. در این مقاله از آکادمی رمز ارز سعی کردیم شما را با ارز دیجیتال تزوس و ویژگیهای آن آشنا کنیم. نظر شما در مورد آینده این ارز دیجیتال چیست؟ آیا سرمایهگذاری در ارز دیجیتال تزوس را هوشمندانه میدانید؟
ارز دیجیتال تروس عجب ارزی