رشد استفاده از پلتفرمهای پخش زنده ویدیو تقریبا با توسعه فناوری بلاکچین همزمان بود. این موضوع، علاقهمندان رمزنگاری تتا را به تلاش برای ادغام این دو تکنولوژی در یک اکوسیستم واحد، به نام پلتفرم تتا ترغیب کرد. به همین خاطر، توسعهدهندگان آن، به ایده ایجاد یک شبکه ارائه ویدیو که روی بلاکچین اختصاصی تتا اجرا میشود، دست پیدا کردند. پلتفرم تتا از ویژگیهای خاصی استفاده میکند تا بتواند سرویسهای مدنظر خود را به بهترین شکل ارائه دهد. در این مقاله از آکادمی رمز ارز به نحوه شکلگیری و کارکرد تتا، بلاکچین آن و آینده این ارز دیجیتال میپردازیم. اگر شما هم به این ارز دیجیتال علاقهمندید و بهدنبال کسب اطلاعات بیشتر درباره آن هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
تتا نرمافزاری است که بهدنبال ترغیب شبکه جهانی رایانهها برای کار با یک پلتفرم غیرمتمرکز استریم (Stream) ویدیو است. امروزه، شبکههای توزیع محتوا (CDN) بهدلیل محدودیتهای جغرافیایی، نمیتوانند از استریمهایی که به کیفیت بالایی نیاز دارند، بهخوبی پشتیبانی کنند. تتا با ارائه پهنای باند اضافی و منابع محاسباتی به کاربران، پخش ویدیوها را ممکن میسازد و به آنها برای انجام این کار پاداش میدهد. هرچه کاربران بیشتری به شبکه تتا بپیوندند، پهنای باند بیشتری در دسترس قرار میگیرد و در نتیجه کیفیت پخش ویدیوها در شبکه، بهبود پیدا میکند.
تتا به کاربران این امکان را میدهد تا همزمان با تماشای محتوای یک ویدیو، آن را برای سایر کاربران پخش کرده و بهعنوان پاداش، توکن تتا بدست آورند. کاربران میتوانند از طریق هر رایانه شخصی، تلفن همراه یا تلویزیون هوشمند به شبکه تتا کمک کنند.
تتا برای اجرای عملیات روی بلاکچین خود، دارای دو رمز ارز محلی است؛ سکه تتا (THETA) برای رای دادن به تغییرات پروتکل و تتا فیول (TFUEL) که برای انجام معاملات استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست
ارز دیجیتال تتا در سال ۲۰۱۸ راهاندازی شد. این رمز ارز، در آن زمان بهعنوان توکن ERC-20 در شبکه اتریوم بین خریداران توزیع شد. پس از آن، تمام توکنهای ERC-20 به تتا در شبکه اصلی تبدیل شد. تعداد کل توکنهای قابلعرضه تتا، ۱ میلیارد است. این تعداد به نسبتهای مختلفی بین همه شرکتکنندگان شبکه و همچنین خود تیم تتا و یک استخر ذخیره، توزیع میشود. تتا فیول برای تامین سوخت معاملات شبکه تتا، مشابه گس (Gas) در شبکه اتریوم، استفاده میشود. تعداد کل تتا فیولهای قابلعرضه، ۵ میلیارد توکن است.
مدیرعامل و موسس تیم پلتفرم تتا، میچ لیو (Mitch Liu) است. لیو همچنین یکی از بنیانگذاران سایت پخش بازیهای ویدیویی (SLIVER.tv) در سال ۲۰۱۵ بود. SLIVER مشابه سرویس پخش Twitch است و پیشدرآمدی برای پروژه تتا در سال ۲۰۱۷ محسوب میشود. یکی دیگر از بنیانگذاران و در حقیقت مدیر ارشد فناوری پروژه تتا، جی لانگ (Jieyi Long) است که در ایجاد سایت SLIVER.tv هم نقش داشته است. از دیگر اعضای تیم پروژه تتا میتوان به رایان نیکولز (مدیر ارشد محصول) و ریز ویرک (مدیر توسعه شرکت) اشاره کرد.
پروژه تتا با چندین شریک تجاری استراتژیک همکاری میکند. بهطور مثال، همکاری با Twitch که به بینندگان اجازه میدهد با تقسیم پهنای باند خود، تتا کسب کنند. یکی دیگر از شرکای مهم این پروژه، Samsung VR است.
میزبانی و به اشتراکگذاری زنده محتوای ویدیویی کار دشواری است. مشکل اینجاست که اگر تمام محتوا در یک مکان ذخیره شده باشد، دسترسی به آن برای افراد در سرتاسر دنیا، بهکندی انجام خواهد گرفت. به همین دلیل، وبسایتهای اشتراک ویدیو از چندین سرور در سراسر جهان استفاده میکنند تا بتوانند محتوا را سریعتر به اشتراک بگذارند (استفاده از CDN). اما استفاده از CDN، هزینههای بالایی دارد. این سرویسها معمولا بهازای مقدار دادههای مورداستفاده، هزینه دریافت میکنند. این بدان معناست که هرچه سایت پخش ویدیو محبوبتر و پراستفادهتر شود، هزینههای آن هم افزایش مییابد.
اینجاست که شبکه تتا میخواهد تغییرات مثبتی ایجاد کند.
هدف شبکه تتا، کاهش هزینه سرویسهای پخش زنده ویدیو (Stream)، مانند یوتیوب است. اینکار با کاهش بار روی شبکه توزیع محتوا از طریق منتقل کردن مقداری از آن به شبکه نظیربهنظیر (P2P) تتا انجام میگیرد. این سازوکار کمی شبیه بیتتورنت (BitTorrent) است، جایی که افراد محتوای ویدیویی را با یکدیگر به اشتراک میگذارند. اما شبکه تتا برای اشتراکگذاری محتوا، به این کاربران هزینه پرداخت میکند.
شبکه تتا قصد ندارد که جایگزین یوتیوب یا پلتفرم پخش زنده Twitch شود. بلکه سعی دارد زیرساختهای جدیدی را برای چنین مشاغلی فراهم کند که غیرمتمرکز و همچنین بسیار ارزانتر باشد.
اگر میخواهید یک ویدیو را در یک سایت پخش زنده ویدیو که از شبکه تتا استفاده میکند تماشا کنید، دادهها به دو روش، دریافت و ترکیب خواهند شد. بخشی از ویدیو بهطور مستقیم از بستر میزبانی سایت پخش میشود و بخش دیگر با استفاده از شبکه تتا از همتایان محلی (کاربران دیگر شبکه) دریافت خواهد شد.
در حالی که یکی از ادعاهای شبکه تتا، ارزانتر بودن آن نسبت به جایگزینهای متمرکز است، اما هنوز هم این شبکه هزینههایی را به همراه دارد و به همین دلیل، نیاز به وجود توکنهای تتا است.
در حقیقت شبکه تتا، یک شبکه پخش ویدیو با اقتصاد اشتراکی است. هر کاربر میتواند برای به اشتراک گذاشتن ویدیوها با سایر کاربران، توکن دریافت کند. همچنین کاربران میتوانند از پهنای باند اضافی که ممکن است بهعنوان منابع محاسباتی برای سایر کاربران کاربرد داشته باشد، جهت کسب پاداش توکن استفاده کنند.
برخلاف شبکه تتا که روی توزیع محتوا تمرکز دارد، بلاکچین تتا با فعالیت در پسزمینه، مکانیزم اجماع در این پلتفرم را فراهم کرده و زیرساختهای توزیع پاداش خود را ایجاد میکند. از آنجا که پخش و تحویل ویدیو به ظرفیت مدیریت داده بسیار زیادی نیاز دارد، هیچ داده مرتبطی در بلاکچین تتا ذخیره نمیشود. این بلاکچین از نوعی سازوکار اثبات سهام متشکل از ترکیب سه نوآوری تکنولوژیک کلیدی استفاده میکند:
این نوآوریها، در راستای طرح توسعهدهندگان تتا بهعنوان مسئله بالقوه مقیاسپذیری پلتفرم این ارز دیجیتال، طراحی شدهاند. زیرا برای تضمین عملکرد مناسب شبکه، وجود هزاران شرکتکننده و گره همکار در شبکه، ضروری است. از آنجا که این گرهها برای دریافت پاداش در ازای به اشتراکگذاری پهنای باند خود، واجد شرایط هستند، پلتفرم تتا باید برای مدیریت تعداد زیادی پرداختهای خرد مربوط به این گرهها، آماده باشد.
بهطور همزمان، بلاکچین تتا قرار است زیرساختی را برای سایر کاربردهای توکن تتا مانند ارسال نکاتی به تولیدکنندگان محتوا یا خریداران فراهم کند. برای حساب کردن پاداش هزاران گره شرکتکننده در روند اجماع، تتا تلاش میکند تا از توان عملیاتی بیشاز ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS) برای تراکنشهای هدفمند خود پشتیبانی کند.
برای دستیابی به توان عملیاتی بالاتر، بلاکچین تتا باید به دو لایه اصلی تقسیم شود. لایه اول، گروه کوچکتری از گرهها را شامل میشود که با مکانیزم اجماع تحمل خطای بیزانس (BFT) تغییر یافتهاند. این مجموعهها که کمتر از ۲۰ گره اعتبارسنجی دارند، «کمیتههای اعتبارسنجی» را تشکیل میدهند که هدف آنها ایجاد زنجیره بلوک به سریعترین شکل ممکن است. لایه دوم متشکل از گروه بزرگی از گرههای «نگهبان» است که وظیفه حفظ اجماع با اطمینان از اعتبارسنجی در نقاط ازپیشتعریفشده را برعهده دارند. قرار است این جداسازی سطوح، تعداد بالای TPS را بدون صرف تلاش تتا برای تمرکززدایی در مدل توزیع محتوا، ممکن سازد.
شبکه تتا از یک مدل توکن دوگانه متشکل از توکن تتا (THETA) و توکن تتا فیول (TFUEL) استفاده میکند. هر یک از این توکنها، نقش کلیدی در اکوسیستم تتا بازی میکنند. توکنهای تتا را میتوان در هر کیفپول پشتیبانیکننده از استاندارد ERC20 ذخیره کرد.
توکن تتا برای مدیریت و کنترل پروتکل تتا استفاده میشود. این توکن میتواند توسط گرههای تاییدکننده یا نگهبان در شبکه، استیک (Stake) شود تا به تولید بلوک کمک کند. گرههایی که توکن تتا را استیک میکنند، توکن تتا فیول را بهعنوان پاداش دریافت میکنند. تتا از ۱ میلیارد توکن ثابت برخوردار است و این تعداد تغییر نخواهد کرد. از توکنهای تتا جهت ایمنسازی شبکه بلاکچین، تایید معاملات، فراهم کردن امکان رایگیری و موارد دیگر استفاده میشود.
توکن تتا فیول کاملا مشابه گس (Gas) در اتریوم عمل میکند؛ با این تفاوت که مشکل مقیاسپذیری شبکه اتریوم را ندارد. این توکن بهعنوان پاداش برای گرههای شرکتکننده در فرآیند اجماع، اشتراکگذاران ویدیو و مخاطبان قراردادهای هوشمند در شبکه تتا، در نظر گرفته میشود. در آغاز تشکیل بلاکچین تتا، ۵ میلیارد توکن تتا فیول ایجاد شد. با گذشت زمان، عرضه آن هرساله با درصدی که در سطح پروتکل تعیین شده، افزایش مییابد. در دسامبر سال ۲۰۲۰، شبکه تتا با سوزاندن تعدادی توکن تغییراتی میکند و قابلیتهای بیشتری به توکن تتا فیول افزوده میشود.
توکن تتا از زمان عرضه در اوایل سال ۲۰۱۸، روند قیمت نسبتا آرام و کمنوسانی را دنبال میکرد. اما این توکن از اواسط سال ۲۰۲۰، عملکرد قیمتی باورنکردنی را تجربه کرد. درحالیکه، تتا در اکتبر سال ۲۰۲۰ با قیمت ۰/۰۶ دلار خرید و فروش میشد، تنها دو ماه بعد، در ۲۶ دسامبر ۲۰۲۰ قیمت آن به رقم ۱/۷۳ دلار بهازای هر تتا رسید. این جهش قیمت، تتا را در لیست ۳۰ رمز ارز برتر از نظر ارزش بازار، قرار دارد. در ادامه این ارز دیجیتال دچار نوسانات قیمت شد.
رشد خیرهکننده ۵۶۱ درصد تتا در سه ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۱ در بازار رمز ارزها، برای تتا اتفاق شگفتآوری نبود. این توکن میتواند در آینده هم رشد خوب خود را ادامه دهد. در جدول زیر، درصد رشد ماهبهماه تتا برای سه ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۱ را مشاهده میکنید:
توکن تتا | ژانویه | فوریه | مارس |
قیمت ابتدای ماه | ۱/۸۷ دلار | ۱/۹۱ دلار | ۳/۱۴ دلار |
قیمت انتهای ماه | ۱/۹۱ دلار | ۳/۱۴ دلار | ۱۲/۳۷ دلار |
درصد رشد | ۲/۵۰ درصد | ۶۴ درصد | ۲۹۱ درصد |
جای تعجب نیست که تتا پس از تجربه این رشد خوب توانسته در بین ۱۰ توکن برتر از نظر ارزش بازار قرار بگیرد و به یک ارز دیجیتال قابلبحث در صنعت رمز ارزها تبدیل شود.
با توجه به روند قیمت ارز دیجیتال تتا که طی یکسال گذشته صعودی بوده است، کارشناسان آینده این ارز دیجیتال را مثبت ارزیابی میکنند. پیشبینی میشود تا پایان امسال قیمت تتا به حدود ۲۵ دلار برسد. همچنین به نظر میرسد در سال ۲۰۲۳ شاهد افت قیمتی این ارز دیجیتال باشیم و با رسیدن به سال ۲۰۲۴ دوباره با صعودی شدن روند به قیمتی نزدیک به ۶۰ دلار برسیم.
در مجموع، آینده ارز دیجیتال تتا در بلندمدت، بسیار مثبت ارزیابی میشود. با این حال، بازار به عوامل مختلفی وابسته است که میتواند خلاف تمام پیشبینیها باشد. پس برای سرمایهگذاری روی این ارز دیجتال باید به تحلیل و بررسی بیشتری بپردازیم.
ارز دیجیتال تتا بهعنوان توکن اصلی پلتفرم تتا، در صرافیهای بزرگ بهصورت آزاد قابلمعامله است. برای خرید این ارز دیجیتال در صرافیها، میتوان از ارزهای فیات مانند دلار یا ارزهای دیجیتال ثابت (Stablecoin) استفاده کرد.
برای استخراج ارز دیجیتال تتا، تنها اینترنت شما مصرف میشود و Cpu یا بخشهای دیگر رایانه درگیر آن نخواهند شد. بالطبع هرچقدر قیمت تتا فیول بالاتر برود، درآمد استخراج هم افزایش پیدا میکند. برای استخراج تتا فیول نیاز است به همتایان در شبکه (Peers) وصل باشید. در غیر این صورت تتا فیولی دریافت نخواهید کرد.
همان طور که گفتیم، ارز دیجیتال تتا برای کمک به منتشرکنندگان ویدیو زنده و کاهش هزینههای این انتشار، توسعه داده شده است. تتا با پاداش دادن به کاربرانی که اینترنت خود را برای دیگر کاربران شبکه به اشتراک میگذارند، سعی دارد دسترسی تمام افراد شبکه را به ویدیوهای زنده با سرعت خوب فراهم کند. این ارز دیجیتال برای انجام عملیات روی بلاکچین خود، از دو رمز ارز محلی استفاده میکند. توکن تتا (THETA) برای مدیریت و کنترل پروتکل شبکه تتا و توکن تتا فیول (TFUEL) بهعنوان پاداش برای گرههای شرکتکننده در فرآیند اجماع استفاده میشود. همچنین به بررسی بلاکچین تتا پرداختیم که جهت مقیاسپذیر شدن، از نوآوریهای خاصی استفاده میکند.
در مجموع میتوان نتیجه گرفت که ارز دیجیتال تتا، پتانسیل نسبتا خوبی برای رشد در سالهای آتی دارد و پروژهای قابل اتکا محسوب میشود. امیدواریم که دید خوبی نسبت به این ارز دیجیتال به شما داده باشیم. همچنین برای آشنایی با رمز ارزهای دیگر، سری به سایر مقالات آکادمی رمز ارز بزنید.