بعد از ظهور بيت کوین و معرفی فناوری بلاکچین، دنیای تکنولوژی و فناوری اطلاعات دچار تحول عظیمی شد. امروزه بسیاری از شرکتها و صنایع بزرگ در حال سرمایهگذاری روی این فناوری بهخصوص ارزهای دیجیتال هستند. شاید اسم پولکادات و رمز ارز آن یعنی دات به گوشتان آشنا باشد. این شبکه با رشد بسیار مناسبی توانسته خود را به ۱۰ رمز ارز برتر دنیا برساند. آکادمی رمز ارز در این مقاله قصد دارد به تحلیل و بررسی شبکه پولکادات بپردازد. پس اگر به سرمایهگذاری و کسب اطلاعات درباره این شبکه علاقهمند هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
پولکادات یک شبکه غیرمتمرکز بر پایه بلاکچین است که سعی دارد مشکلات عمده بلاکچینها یعنی مقیاسپذیری (حجم بالای اطلاعات و سرعت پایین شبکه) و تعاملپذیری (گستردگی و ارتباط با سایر شبکهها) را برطرف کند. همچنین این شبکه ادعا میکند که نسل سوم (Web 3) اینترنت را ارائه داده و قصد دارد کل شبکه اینترنت را بهصورت غیرتمرکز در بیاورد. این شبکه مانند سایر شبکههای بلاکچین دارای رمز ارز مشخصی است. به ارز دیجیتال پولکادات «دات» (DOT) گفته میشود.
گاوین وود که از موسسان شبکه اتریوم بود، بهدلیل اختلاف با ویتالیک بوترین از تیم اتریوم جدا شد و به همراه پیتر چابن و رابرت هابر مایر پولکادات را تاسیس کرد. گاوین وود وایت پیپر پولکادات را در سال ۲۰۱۶ منتشر کرد و در آن مقاله از ایده غیرمتمرکز کردن همه چیز صحبت به میان آورد. این شبکه از سال ۲۰۱۷ فعالیت رسمی خود را آغاز کرده است.
گاوین وود چند سال قبل از تاسیس شبکه پولکادات (۲۰۱۴) به فکر ارائه نسل جدید اینترنت و غیرمتمرکز کردن آن بود و به نوعی از ترکیب ایده تشکیل اتریوم خود در این راستا استفاده کرد.
شبکه پولکادات از بلاکچینهایی تشکیل شده که با یکدیگر در ارتباط و تعاملند و به موازات هم فعالیت میکنند. این شبکهها توسط یک هسته مرکزی مورد نظارت قرار میگیرند. چگونگی کارکرد شبکه پولکادات کمی پیچیدهتر از سایر شبکههاست. برای درک این موضوع بهتر است با تعدادی از اصطلاحات رایج در آن آشنا شویم.
پاراچینها بلاکچینهای مستقلی هستند که در شبکه پولکادات فعالیت میکنند. هرکدام از پاراچینها کاربرد خاص خود را داشته و میتوانند بهصورت موازی با یکدیگر کار کنند. هرکدام از تراکنشها در این شبکهها در بازه مشخصی ثبت میشوند. به این بازههای زمانی «اسلات» (Slot) گفته میشود. تراکنشهای انجام شده پس از پردازش و تایید توسط نودهای همکار به نودهای اعتبارسنج سپرده شده و مجددا پس از تایید توسط آنها، به هسته مرکزی اضافه میشوند.
ریلی چین قلب و هسته مرکزی پولکادات را تشکیل میدهد. هرکدام از پاراچینها با اتصال به ریلی چین و اشتراکگذاری بلوکهای خود در آن، از امکانات امنیتی این زنجیره بهرهمند میشوند. همچنین تمام تصمیمگیریهای شبکه در سطح کلان با حضور سهامداران و برگزاری همهپرسیها در ریلی چین انجام میشود.
پاراتریدها جایگزینی برای پاراچینها هستند. افرادی که مایل نیستند با اجاره یک اسلات بهطور دائم به ریلی چین متصل شوند، میتوانند با در اختیار داشتن پاراتریدها هر موقع که بخواهند با ریلی چین اتصال برقرار کنند. این افراد با شرکت در مزایده عمومی، اسلات بعدی شبکه را در اختیار گرفته و بلوک خود را به ریلی چین ارسال میکنند.
نوع خاصی از پاراچینها هستند که وظیفه اتصال آنها به یکدیگر و همچنین اتصال شبکه پولکادات را به سایر شبکههای دیگر مانند بیت کوین، اتریوم و سایر پلتفرمها انجام میدهند.
شبکه پولکادات دارای انواع مختلفی از نودهاست که هرکدام وظایف متفاوتی را انجام میدهند. بهطور کلی، این نودها وظیفه تایید و اعتبارسنجی بلوکها و تراکنشها را بر عهده دارند. انواع نودها عبارتند از:
نودهای اعتبارسنج مسئول امنیت ریلی چین هستند. هر یک از افراد حاضر در شبکه که دارنده توکن مخصوص شبکه (دات) است، میتواند به یک اعتبارسنج تبدیل شده و مسئولیت ساخت بلوک و تایید تراکنشها را در ریلی چین برعهده بگیرد. در صورت عملکرد صحیح نودهای اعتبارسنج، از طرف شبکه به آنها پاداش تعلق میگیرد.
نودهای کارمند وظیفه تایید تراکنشها و محتوای بلوکها را در پاراچینها برعهده دارند. پس از تایید، این نودها اطلاعات را در یک بلوک کاندید قرار داده و برای ثبت در ریلی چین در اختیار نودهای اعتبارسنج قرار میدهند.
افرادی که مایل به شرکت در شبکه هستند اما شرایط لازم برای گرفتن یک فول نود (سیستمی که دائما باید روشن باشد) را ندارند، میتوانند از نودهای نامزد استفاده کنند. این نودها بر اساس میزان سهام خود در شبکه، به نودهای اعتبارسنج مورد اعتماد خود رای داده و آنها را انتخاب میکنند. اگر این اعتبارسنجها کار خود را بهخوبی انجام دهند، این افراد پاداش دریافت میکنند. در غیر این صورت هم نود اعتبارسنج و هم نود نامزد از طرف شبکه جریمه خواهند شد.
این نودها وظیفهای شبیه به نودهای نامزد دارند، با این تفاوت که بر فرآیند ساخت بلوک و تایید تراکنشها در پاراچینها نظارت میکنند. آنها در صورت مشاهده خرابکاری میتوانند این رفتار را گزارش داده و در صورت صحت و درستی گزارش، پاداش دریافت کنند. اما اگر گزارش اشتباه باشد، باید ریسک از دست دادن توکنهای خود را بپذیرند.
هر کدام از اعضای شبکه پولکادات برای انجام هر فعالیتی در شبکه به ارز دات نیاز دارند. در واقع دات مانند اتر در شبکه اتریوم حکم سوخت را دارد و افراد بدون آن قادر به انجام هیچگونه فعالیتی در شبکه نیستند.
قرارداد هوشمند در شبکه پولکادات شبیه به اتریوم است. تمام فعالیتهای پاراچینها و نودها بر اساس قراردادهای هوشمند و بهصورت اتوماتیک انجام میشود.
پولکادات هم مانند اتریوم از مکانیزم اثبات سهام استفاده میکند. این بدان معناست که هرکس به اندازه توکنهایش حق رای در شبکه را دارد، اما روند آن کمی متفاوت است. این شبکه ترکیبی از اثبات سهام (Proof of Stake) و اثبات کار (Proof of Work) را پیاده میکند که به آن «اثبات سهام نامزد شده» (Nominated Proof of Stake) میگویند. در این فرایند نودهای اعتبارسنج و نامزد مهمترین نقش را در امنیت شبکه به عهده دارند. نودهای نامزد با قرار دادن سهام خود در شبکه، نودهای اعتبارسنج مورد اعتماد خود را انتخاب میکنند.
همانطور که گفته شد، هرکس به میزان سهام خود حق رای در شبکه دارد و بر همین اساس دارای مزایای حاکمیت است. بهطور کلی، سه گروه در شبکه پولکادات دارای حاکمیت هستند:
تمام صاحبان توکن دات، یک سهامدار و ذینفع عمومی محسوب میشوند. این افراد پیشنهادات خود را به همهپرسی عمومی میرسانند و در صورت تصویب، شبکه بهروزرسانی میشود. این افراد به میزان دارایی خود، در همهپرسی حق رای دارند.
این افراد به عنوان نماینده از طرف ذینفعان شبکه انتخاب میشوند و سه وظیفه مهم را انجام میدهند:
این کمیته شامل تیم توسعهدهندگان شبکه است که توسط اعضای شورا انتخاب میشوند. این کمیته میتواند در صورت لازم همهپرسیهای ضروری را پیشنهاد دهد و در صورت تایید اعضای شورا، این همهپرسی در خارج از نوبت انجام میشود.
ساختار شبکه پولکادات به گونهای است که مانند یک پل ارتباطی تمام بلاکچینها را به هم وصل کرده و هیچ تداخلی در ساختار هیچکدام از آنها ایجاد نمیکند. در واقع، پولکادات قصد دارد زندگی روزمره افراد را بهصورت غیرمتمرکز درآورد. بهطور مثال، شما از طریق یک فروشگاه اقلام مورد نیاز خود را خریداری کرده و بعد از آن با کرایه یک ماشین به منزل خود میروید. همه این موارد در محیط بلاکچینی و غیرمتمرکز انجام میشود. شبکه پولکادات هماکنون با پروژههای مطرحی مانند چین لینک (Chainlink)، آکالا (Acala) و پلاسم (Plasm) همکاری میکند.
شبکه پولکادات دارای مزایای متعددی است. تعدادی از این مزایا عبارتند از:
یکی از مشکلات عمده شبکههای بلاکچین محدودیت در فضا و مقیاسپذیری است. در اکثر این شبکهها با زیاد شدن تعداد اعضا و انجام معاملات، به مرور زمان، سرعت تراکنش و معاملات در آنها کند شده و همچنین کارمزد تراکنش در آنها افزایش مییابد. پولکادات با ساختار خود این موضوع را حل کرده و همچنین سرعت تراکنشها را افزایش داده است. در این شبکه یک میلیون تراکنش در ثانیه انجام میشود.
شبکههای بلاکچین از نظر تعاملپذیری و ارتباط با سایر شبکههای دیگر محدود هستند و نمیتوان خارج از آنها به ارتباط با شبکههای دیگر پرداخت. پولکادات با ساختاری که ارائه میدهد، این مشکل را حل کرده است.
هاردفورک به معنای بهروزرسانی اساسی و کلی در شبکه است که در آن تمام قوانین و پروتکلها تغییر میکند. اکثر شبکههای بلاکچین در اثر هاردفورک دچار ازهمگسستگی شده و باعث اختلاف اعضا در شبکه میشوند. ساختار هسته مرکزی در پولکادات این مشکل را حل میکند و در صورت بهروز رسانی در کل شبکه، پیغام را به همه اعضا رسانده و کل شبکه بهصورت یکپارچه بهروزرسانی میشود.
این شبکه معایب بسیار کمی دارد. یکی از معایبی که میتوان به آن اشاره کرد مشکلات امنیتی در شبکه است که در سال ۲۰۱۷ باعث شد کل شبکه با یک هک جدی روبرو شود. این شبکه در سالهای اخیر بهروزرسانیهای زیادی را در بخش امنیتی انجام داده، اما هنوز این موضوع یکی از بزرگترین چالشهای موجود در پولکادات است.
شبکه پولکادت از کیف پولهای زیادی پشتیبانی میکند که میتوان آن را به عنوان یک مزیت برای این شبکه در نظر گرفت. تعدادی از این کیف پولها عبارتند از:
شما از دو راه میتوانید به خرید و فروش دات بپردازید:
تعداد صرافیهای داخلی که از این ارز پشتیبانی میکنند، بسیار پایین است. به همین دلیل اکثر ایرانیها از راه دوم برای خرید و فروش دات استفاده میکنند. اما باید دقت داشت که اکثر صرافیهای بین المللی فیلتر هستند و معاملات در آنها با ریسک زیادی همراه است.
تعدادی از تفاوتهای این سه شبکه عبارتند از:
تعداد تراکنشها در نسخه جدید اتریوم (اتریوم ۲) حدود ۱۰۰ هزار تراکنش در ثانیه، در شبکه بیت کوین در هر 10 دقیقه یک تراکنش و در شبکه پولکادات حدودا یک میلیون تراکنش در ثانیه است.
در شبکه پولکادات برخلاف اتریوم و بیت کوین گواه اثبات کار وجود ندارد و دات را نمیتوان استخراج کرد.
شبکه پولکادات از ترکیب اثبات سهام اتریوم و اثبات کار بیت کوین برای شبکه خود استفاده میکند که منحصربهفرد است.
پیشبینیهای متنوعی از قیمت رمز ارز این شبکه شده است. به گزارش سایت دیجیتال کوین، قیمت دات تا پایان سال ۲۰۲۱ به ۵۰ دلار و تا پایان سال ۲۰۲۸ به ۱۵۰ دلار میرسد.
بازار رمز ارزها در حال پیشرفت است و ایدهها و فناوری جدیدی به این بازار خصوصا فناوری بلاکچین اضافه میشود. شبکه پولکادات بعد از اتریوم باعث تحول عظیمی در صنعت بلاک چین شده است. بهطوری که پولکادات را نسل سوم بلاکچین مینامند. آکادمی رمز ارز امیدوار است توانسته باشد اطلاعات مفیدی را درباره این شبکه در اختیار شما قرار دهد. منتظر مقالات بعدی ما باشید.